کد مطلب:120968 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:358
بخش اول : سخنی درباره نهج البلاغه و گوینده آن
از آنجا كه ((نهج البلاغه)) مجموعه (خطبه ها، نامه ها و كلمات قصار حكیمانه) مولی الموحدین و امیر المومنین علی بن ابی طالب علیه السلام می باشد، سخن گفتن درباره آن كار آسانی نیست، چرا كه ما توان آن را نداریم كه به عمق وجود این گوینده والامقام پی ببریم و از تمام زوایای فكر بلند و ایمان قوی و ملكات فاضله آن حضرت آگاه شویم و ((نهج البلاغه)) را آن چنان كه هست بشناسیم.
علی بن ابی طالب علیه السلام پس از پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله برترین مخلوق خدا است ابن عباس می گوید: پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمود:
لو ان الاشجار اقلام و البحر مداد و الجن حساب، و الانس كتاب ما احصوا فضائل علی بن ابی طالب علیه السلام: - ینابیع الموده (سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی) ج 1، ص 364، باب 40، حدیث 5. ی
((اگر درختان قلم باشند و دریاها مركب، جنیان شماره گر، و انسانها نویسنده نمی توانند فضائل علی بن ابی طالب علیه السلام را شماره كنند)).
استاد محمد تقی جعفری در مقدمه ((ترجمه و تفسیر نهج البلاغه)) می گوید: ((هیچ گونه جای تردید نیست كه ما نمی توانیم شخصیت علی بن ابی طالب علیه السلام را، مانند شخصیت های یك بعدی تاریخ نشان بدهیم و كتابش ((نهج البلاغه)) را هم به عنوان كتابی كه یك شخصیت یك بعدی از خود به یادگار گذاشته است، تلقی نماییم. ما با انسانی سر و كار داریم كه هدف اعلایی برای زندگانی دارد، زمامداری كه عادل مطلق است، دارای معرفتی در حد اعلی درباره انسان و جهان، وابستگی به مبادی عالی هستی، خود را جزئی از انسان دیدن، وابستگی مستقیم به خدا، تقوی و فضیلت در حد اعلی، پاكی گفتار و كردار و اندیشه و نیت پاك ... و ده ها امتیازات از این قبیل كه در علی بن ابی طالب به اتفاق تمام تواریخ ثبت شده است، قابل توضیح و تفسیر با مفاهیم و ارزش های معمولی نمی باشد، زیرا برای آن جامعه و یا افرادی كه زندگی جز تورم ((خود طبیعی)) چیز دیگری نیست، عناصر شخصیت و امتیازات علی علیه السلام و كتابش، خیالاتی بیش نیست.
همچنین از دیدگاه مكتب هایی كه برای بشریت آغاز و انجامی جز همین خاك تیره و تكاپویی جز برای گسترش ((خود طبیعی)) سراغ ندارند، علی و نهج البلاغه اش هرگز قابل شناخت و هضم نخواهد بود)). - ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ج 1، ص 3. ی
ولی در عین حال آگاهی بر گوشه هایی از این دو اقیانوس بی كران (علی علیه السلام و نهج البلاغه) برای انسانهای حق شناس و حقیقت جو و با معرفت سهل و آسان است زیرا هر كس اندك آشنائی با علی بن ابی طالب علیه السلام و تاریخ زندگانی و سخنان و افكار و اندیشه های او داشته باشد به خوبی می داند او یك انسان برتر است، او آیتی از آیات بزرگ حق است او نسخه نادری از كتاب وجود انسان است.
و همچنین می داند كه ((نهج البلاغه)) او كه پرتوی از وجود او است، اقیانوسی است بی كران و دریایی است پهناور و گنجینه ای است پرگهر، بوستانی است پر گل و كانون معارف الهی است، و خلاصه بعد از قرآن كریم و احادیث نبوی بهترین مرجعی است برای همه نیازهای انسان در مسیر سعادت
بدون شك هرگاه كسی قصد كند كه در چنین میدانی گام بگذارد باید خود را برای نوشتن كتابهای قطوری آماده سازد، ولی هدف ما در این نوشتار این است كه تنها به اشاراتی بسنده كنیم و به منظور آگاهی بیشتر در قسمتهای آینده، گفته های بعضی از دانشمندان بزرگ شیعه و كسانی كه سالها با نهج البلاغه آشنا بوده و انس گرفته اند، را نقل خواهیم كرد.
همچنین از افكار اندیشمندان برخی از علمای اهل سنت، و گواهی ارزنده دانشمندان مسیحی كه فریفته گفته های آن بزرگ مرد عالم انسانیت شده اند بهره مند خواهیم شد.
علی بن ابی طالب علیه السلام پس از پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله برترین مخلوق خدا است ابن عباس می گوید: پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمود:
لو ان الاشجار اقلام و البحر مداد و الجن حساب، و الانس كتاب ما احصوا فضائل علی بن ابی طالب علیه السلام: - ینابیع الموده (سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی) ج 1، ص 364، باب 40، حدیث 5. ی
((اگر درختان قلم باشند و دریاها مركب، جنیان شماره گر، و انسانها نویسنده نمی توانند فضائل علی بن ابی طالب علیه السلام را شماره كنند)).
استاد محمد تقی جعفری در مقدمه ((ترجمه و تفسیر نهج البلاغه)) می گوید: ((هیچ گونه جای تردید نیست كه ما نمی توانیم شخصیت علی بن ابی طالب علیه السلام را، مانند شخصیت های یك بعدی تاریخ نشان بدهیم و كتابش ((نهج البلاغه)) را هم به عنوان كتابی كه یك شخصیت یك بعدی از خود به یادگار گذاشته است، تلقی نماییم. ما با انسانی سر و كار داریم كه هدف اعلایی برای زندگانی دارد، زمامداری كه عادل مطلق است، دارای معرفتی در حد اعلی درباره انسان و جهان، وابستگی به مبادی عالی هستی، خود را جزئی از انسان دیدن، وابستگی مستقیم به خدا، تقوی و فضیلت در حد اعلی، پاكی گفتار و كردار و اندیشه و نیت پاك ... و ده ها امتیازات از این قبیل كه در علی بن ابی طالب به اتفاق تمام تواریخ ثبت شده است، قابل توضیح و تفسیر با مفاهیم و ارزش های معمولی نمی باشد، زیرا برای آن جامعه و یا افرادی كه زندگی جز تورم ((خود طبیعی)) چیز دیگری نیست، عناصر شخصیت و امتیازات علی علیه السلام و كتابش، خیالاتی بیش نیست.
همچنین از دیدگاه مكتب هایی كه برای بشریت آغاز و انجامی جز همین خاك تیره و تكاپویی جز برای گسترش ((خود طبیعی)) سراغ ندارند، علی و نهج البلاغه اش هرگز قابل شناخت و هضم نخواهد بود)). - ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ج 1، ص 3. ی
ولی در عین حال آگاهی بر گوشه هایی از این دو اقیانوس بی كران (علی علیه السلام و نهج البلاغه) برای انسانهای حق شناس و حقیقت جو و با معرفت سهل و آسان است زیرا هر كس اندك آشنائی با علی بن ابی طالب علیه السلام و تاریخ زندگانی و سخنان و افكار و اندیشه های او داشته باشد به خوبی می داند او یك انسان برتر است، او آیتی از آیات بزرگ حق است او نسخه نادری از كتاب وجود انسان است.
و همچنین می داند كه ((نهج البلاغه)) او كه پرتوی از وجود او است، اقیانوسی است بی كران و دریایی است پهناور و گنجینه ای است پرگهر، بوستانی است پر گل و كانون معارف الهی است، و خلاصه بعد از قرآن كریم و احادیث نبوی بهترین مرجعی است برای همه نیازهای انسان در مسیر سعادت
بدون شك هرگاه كسی قصد كند كه در چنین میدانی گام بگذارد باید خود را برای نوشتن كتابهای قطوری آماده سازد، ولی هدف ما در این نوشتار این است كه تنها به اشاراتی بسنده كنیم و به منظور آگاهی بیشتر در قسمتهای آینده، گفته های بعضی از دانشمندان بزرگ شیعه و كسانی كه سالها با نهج البلاغه آشنا بوده و انس گرفته اند، را نقل خواهیم كرد.
همچنین از افكار اندیشمندان برخی از علمای اهل سنت، و گواهی ارزنده دانشمندان مسیحی كه فریفته گفته های آن بزرگ مرد عالم انسانیت شده اند بهره مند خواهیم شد.